Ocet jabłkowy – poznaj jego właściwości
Ocet jabłkowy jest znanym już od dawna produktem, który w ciągu kilku ostatnich lat znacząco zyskał na popularności jako suplement diety. Okazuje się, że z uwagi na wysoką zawartość kwasów różnego rodzaju, produkt ten może być stosowany w leczeniu niektórych dolegliwości oraz w szeroko pojętej profilaktyce. Najczęściej stosuje się go jednak w celu zmniejszenia masy ciała, gdyż wykazuje on właściwości odchudzające. Czym dokładnie jest ocet, jakie ma właściwości i czy istnieją jakieś przeciwwskazania do jego stosowania?
Czym jest ocet jabłkowy?
Ocet jabłkowy jest wodnym roztworem kwasu octowego, powstającym na skutek fermentacji jabłek. Pierwszy etap produkcji octu to przemiana węglowodanów do etanolu, zwykle przy udziale drożdży Saccharomyces cerevisiae. Drugi etap przebiega przy udziale bakterii Acetobacter. To bardzo popularny dodatek do wielu dań. Charakteryzuje się bursztynowym kolorem, klarownością i charakterystycznym jabłkowym, bardzo kwaśnym zapachem. Przygotowanie dobrej jakości octu jabłkowego w warunkach domowych nie nastręcza większych trudności, ale wymaga cierpliwości, ponieważ fermentacja jest procesem czasochłonnym.
Ocet jabłkowy znano już w starożytności – wielokrotnie wspomina się o nim nawet w Starym Testamencie. Stosowano go wówczas głównie w celach leczniczych, zarówno w postaci doustnego płynu, jak i okładu na różnego rodzaju rany.
Jaki jest skład octu jabłkowego?
Jako że ocet jabłkowy pochodzi z jabłek, jest on niejako mieszaniną właściwości zdrowotnych tych owoców z różnymi kwasami. Głównym elementem składowym octu są enzymy, dzięki którym ma on właściwości „podkręcające” działanie niemal całego organizmu. Zawiera również cenne aminokwasy oraz pektyny – to właśnie te ostatnie odpowiadają za doskonałe właściwości przeczyszczające tego specyfiku. W occie można znaleźć także liczne witaminy: głównie C oraz z grupy B, a także minerały: kwas foliowy, fosfor, sód, potas, wapń, magnez, żelazo. To także cenne źródło beta-karotenu. Jednak najważniejszym składnikiem octu jabłkowego są związki polifenolowe, głównie w postaci kwasu chlorogenowego i kawowego. Oto pozostałe kwasy, jakie można wyodrębnić w occie jabłkowym:
- Octowy
- Mlekowy
- Cytrynowy
- Jabłkowy
- Bursztynowy
- Galusowy
- Cis-p-kumarowy
- Trans-p-kumarowy
- Ferulowy
To również bardzo bogate źródło katechiny i epikatechniny – związków polifenolowych znanych z silnych właściwości przeciwutleniających.
Pod jaką postacią można suplementować ocet?
Najczęściej stosujemy ocet w postaci płynnej, dostępny powszechnie w sklepach spożywczych i dodawany jako produkt wspomagający zdrowie i podkręcający smak potraw w kuchni. Tę postać octu wykorzystuje się również do spożycia samodzielnie – na łyżce, lub jako dodatek do napojów. Osoby, które chciałyby czerpać korzyści z suplementacji octu jabłkowego, a nie przepadają za jego kwaśnym smakiem, mogą pokusić się o suplementację tego środka z tabletek lub kapsułek.
Wpływ octu jabłkowego na organizm:
Układ trawienny
Nie dowiedziono, aby ocet jabłkowy zwiększał zdolność do trawienia w przypadku braku dostatecznej ilości soków żołądkowych. Niewielkie badania wykazały, że ocet może wykazywać właściwości zmniejszające zgagę poposiłkową, jednak nie jest to do końca pewne. Wydaje się wręcz, że nadmierne ilości octu w diecie mogą nasilać objawy zgagi.
Odchudzanie
Ocet jabłkowy jest bardzo modnie stosowanym ostatnio środkiem wspomagającym odchudzanie. W badaniach na szczurach i na ludziach wykazano, że suplementacja niewielkimi dawkami octu jabłkowego pomagała hamować apetyt i w efekcie przyjmować mniejsze dawki pokarmów. Sugeruje się, że spadek apetytu wiąże się z obniżeniem glikemii poposiłkowej, na który wpływ ma właśnie ocet jabłkowy. Oprócz tego wstępne badania sugerują, że utrata masy ciała przy suplementacji octem jabłkowym może wynikać z działania utleniającego octu względem tłuszczów. Spożywanie octu jabłkowego prowadzi do aktywacji AMPK – enzymu, który powoduje utlenianie kwasów tłuszczowych w organizmie.
Cukrzyca
Dotychczasowe badania wykazują, że ocet jabłkowy może mieć niewielki wpływ na obniżenie poziomu glukozy zarówno na czczo, jak i po posiłku.
Układ krążenia
Wykazano korzystny wpływ octu jabłkowego w ilości około 30 ml dziennie na obniżenie ciśnienia skurczowego krwi. Może to być dobry suplement diety dla osób borykających się z nadciśnieniem i chorobami układu krążenia. Picie octu jabłkowego nie wydaje się jednak mieć wpływu na poziom lipidów i cholesterolu całkowitego we krwi.
Zdrowa skóra
Dawniej stosowano ocet jabłkowy na rany, a obecnie można wykorzystywać go w pielęgnacji skóry. Wspomaga on leczenie łupieżu, gdy jest stosowany jako wcierka na włosy. Wspiera on także skórę w leczeniu trądziku przez redukcję nadmiaru sebum oraz zapobieganie utracie wody ze skóry.
Czy długotrwałe stosowanie octu jabłkowego jest bezpieczne?
W niewielkich ilościach ocet jabłkowy jest w stanie zadziałać skutecznie na wielu obszarach naszego zdrowia. Nie należy jednak przesadzać z jego ilością, z uwagi na bardzo wysoką zawartość różnych kwasów w tym produkcie. Nie zaleca się stosowania octu jabłkowego kobietom w ciąży w większych ilościach, gdyż może nasilać zgagę, i tak powszechnie występującą u ciężarnych. Dodatkowo z uwagi na te kwasy nie poleca się stosowania octu jabłkowego osobom z wrzodami i bardzo wrażliwym układem trawiennym.
Ocet jabłkowy w nadmiarze może powodować bóle brzucha, doprowadzać do erozji szkliwa zębów, rozregulowywać gospodarkę jonową, czy prowadzić do hipoglikemii. Jak w przypadku każdego produktu spożywczego, nawet o bardzo skutecznych właściwościach zdrowotnych, zaleca się więc umiar w dawkowaniu – ilość 15-30 ml dziennie w celach odchudzających wydaje się być wystarczająca do osiągnięcia pożądanych efektów.