Korzyści zdrowotne surowej marchewki. Jedz ją codziennie i wspieraj serce i skórę.

Dlaczego warto jeść marchew?

Marchew to jedno z najpopularniejszych polskich warzyw. Znajduje miejsce w naszych przydomowych ogródkach, chętnie rośnie w naszym klimacie, jest tania, powszechnie dostępna, słodka i smakowita. A do tego – pełna wartości odżywczych!

Kilka słów o marchwi

Jak rośnie marchew? Marchew to odmiana marchwi zwyczajnej, która przywędrowała do nas z Azji.

Tam już w starożytności uprawiano marchew czarną, a po przeniesieniu na nasze grunty zyskała ona różne odmiany – między innymi białą i pomarańczową, pod która dziś jest najlepiej kojarzona. Pochodzi z rzędu selerowatych. 

Marchew jest dwuletnim hemikryptofitem, czyli rośliną przystosowaną do tego, by przetrwać zimę. Jest rośliną owadopylną, kwitnącą od czerwca aż do jesieni.

Jadalny jest pomarańczowy korzeń marchwi, który ma słodki smak. W kulinariach marchew wykorzystuje się na surowo jako przekąskę, surowiec na sok lub surówki, a także gotowaną, pieczoną czy smażoną w różnych potrawach warzywnych, zupach, przecierach.

Warto wspomnieć, że gotowana i roztarta marchew jest zwykle pierwszym pozamlecznym pokarmem niemowląt rozszerzających dietę z uwagi na łagodny smak, odpowiednią konsystencję, wartości odżywcze i to, że bardzo rzadko uczula.

Ciekawostka

W Portugalii z marchwi wytwarza się dżem, więc choć zasadniczo marchew jest warzywem, to w odniesieniu do dyrektywy ustalającej parametry produkcji dżemów marchwiowych, traktowana jest ona jak owoc. 

Wartości odżywcze marchwi

Zawiera ona śladowe ilości białek i tłuszczów, przeważają w niej natomiast węglowodany. Jednakże wśród nich znajduje się mnóstwo błonnika i pektyn, co czyni to warzywo wyjątkowo lekkostrawnym i niskokalorycznym. Pozostałe składniki odżywcze to:

• Witaminy: z grupy B, C, A, E, kwas foliowy
• Minerały: Fosfor, wapń, magnez, potas, sód, jod, żelazo, miedź, cynk, mangan

Pod względem zawartości składników bioaktywnych surowa marchew przewyższa tę gotowaną. Jednakże gotowana jest bardziej polecana w dietach lekkostrawnych. 

Jakie przeciwutleniacze zawiera marchew?

Marchew to ponadto warzywo bardzo obfitujące w witaminy i związki o właściwościach przeciwutleniających. To głównie:

• Beta-karoten czyli prowitamina witaminy A. Nadaje marchwi intensywnie pomarańczowej barwy.
• Alfa-karoten – podobnie jak beta-karoten jest przekształcany w witaminę A i działa jako przeciwutleniacz

• Luteina – antyoksydant bardzo ważny dla zdrowia oczu
• Poliacetyleny – związki przeciwutleniające, które według niedawnych badań mają ochronny wpływ na zachorowanie na nowotwory
• Antocyjany – przeciwutleniacze występujące głównie w ciemnych odmianach marchwi

Jakie są korzyści zdrowotne spożywania marchwi?

Marchew jedzona regularnie może przyczynić się do uzupełnienia zapotrzebowania organizmu na liczne składniki bioaktywne, ale nie tylko.

Ważna jest w niej również zawartość błonnika, pektyn i przeciwutleniaczy. Przy tak niskiej cenie marchwi i jej akceptowalnym nawet przez dzieci smaku, nie ma żadnych wymówek, aby jej nie spożywać codziennie!

Marchewka pomaga w odchudzaniu

Chrupanie surowej marchewki, pyszne słodkie surówki, gotowana marchew jako wypełnienie wielu pysznych potraw, świeżo wyciskane soki. Istnieje wiele sposobów na to, by włączyć ją do diety.

Marchew dostarczy Ci mnóstwo błonnika, przez co skutecznie wypełnia żołądek, przyspiesza przemianę materii i tym samym sprzyja procesowi odchudzania – oczywiście jeśli stanowi element zbilansowanej diety o odpowiednio niskiej kaloryczności.

Marchewka sprzyja sercu

Wysoki poziom błonnika w marchwi pomaga obniżać poziom cholesterolu, a to główny czynnik zachorowania na schorzenia układu krążenia. Dodatkowo przeciwutleniacze zawarte w niej mają również działanie przeciwzapalne, co także zmniejsza ryzyko zachorowania na serce.

Marchewka zmniejsza ryzyko nowotworów

Z uwagi na wysoką zawartość przeciwutleniaczy, marchew jest dobrym sposobem na zapobieganie rozwojowi niektórych typów nowotworów. Karotenoidy pomagają obniżyć ryzyko zachorowania na raka okrężnicy, żołądka, prostaty i piersi. 

Marchewka na oczy

Marchew jest powszechnie kojarzona z utrzymaniem dobrego wzroku, i słusznie. Witamina A oraz luteina to główne składniki pomagające zachować jak najlepsze widzenie.

Dodatkowo marchew zawiera także witaminy C i E, czyli przeciwutleniacze, które pomagają zachować młodość i witalność przez długi czas. Dotyczy to również wzroku.

Marchewka na skórę

Beta-karoten oprócz tego, że jest korzystny dla wzroku, pomaga również chronić skórę. Marchew powinny pokochać osoby lubiące kąpiele słoneczne lub wizyty na solarium. Ma on właściwości ochronne przecie promieniowaniu UVA, a do tego pomaga nadać skórze ładnego złotego odcienia podczas opalania. 

Lepsza marchew z uprawy ekologicznej?

Nasze ziemie wyjątkowo dobrze nadają się do uprawy marchwi, która jest przystosowana do rośnięcia w umiarkowanym klimacie. Dlatego też wiele osób ma ją w swoich ogródkach.

Pod względem zawartości składników bioaktywnych, uprawa konwencjonalna niczym nie różni się od uprawy ekologicznej. Jednak w ekologicznej znajdziemy mniej pozostałości pestycydów, na które marchew jest narażona będąc uprawiana w sposób konwencjonalny, z użyciem środków ochrony roślin. 

Jak podawać marchew?

Jest mnóstwo sposobów na to, by włączyć marchewkę do swojej diety:

• Mini marchewki (czyli duże marchwie krojone na małe kawałki i obrabiane tak, by miały postać mini marchewek, łatwych do serwowania na gorąco). Można je ugotować w osolonej wodzie i polać roztopionym klarowanym masłem jako dodatek do mięs czy potraw mącznych.
• Jako sok. Wystarczy w miarę sprawna wyciskarka i kilka marchewek, aby wycisnąć z nich pyszny, słodkawy sok. W połączeniu z sokiem wyciśniętym ze świeżych jabłek daje niezrównany smak, który uwielbiają i dzieci, i dorośli.
• Ciasto marchewkowe. Możesz wykorzystać do niego startą drobno marchew, a nawet odpady surowca powstałe z wyciskania soku w wyciskarce. To nawet bardziej ekologiczne i ekonomiczne podejście. Z pewnością uda Ci się znaleźć więcej sposobów na wykorzystanie takich odpadów, które wciąż są pełne smaku i błonnika.
• W słupkach. Na wielu imprezach podaje się warzywa krojone w słupki moczone w dipie, które są – o dziwo – bardzo popularną przekąską. Dip wystarczy zrobić z jogurtu i przypraw, a warzywa, w tym marchew, pokroić w słupki. Moczone w dipie stanowią bardzo smaczną, chrupiącą, a przy tym niskokaloryczną przekąskę, po której na pewno nie będziesz mieć wyrzutów sumienia. Sprawdza się również podczas oglądania seriali! 

Oczywiście sposobów na wykorzystanie marchewki w tradycyjnej polskiej kuchni, która przy okazji jest zdrowa i smakowita jest dużo dużo więcej. Który z nich jest Twoim ulubionym?