Masz cukrzycę? Pomóż sobie, schudnij!

Otyłość jest jednym z czynników zespołu metabolicznego oraz cukrzycy typu 2. Jest bardzo ściśle sprzężona z różnorodnymi chorobami, i to w obu kierunkach. Nadwaga może doprowadzić do rozwoju wielu chorób, ale również może być konsekwencją nieleczonych chorób. Dla osób chorujących na cukrzycę typu 2 bardzo istotnym powinno być podjęcie działań, które mają na celu remisję cukrzycy. Okazuje się, że można tego dokonać przez 10-procentowe zmniejszenie masy ciała. 

Jaki związek z otyłością ma cukrzyca typu 2?

Cukrzyca typu 2 pojawia się w dorosłości i jej przyczyną jest nieprawidłowy tryb życia – wysokokaloryczne posiłki, a także brak aktywności fizycznej. Pomimo iż jest to choroba dziedziczna, to jej wystąpienie warunkuje właśnie niewłaściwa dieta, a co za tym idzie – nadwaga. Oprócz tego czynnikami sprzyjającymi wystąpieniu tego typu cukrzycy może być: 

cukrzyca ciążowa

– urodzenie dziecka o masie powyżej 4 kg

nadciśnienie tętnicze

– choroby trzustki

– nieprawidłowa tolerancja glukozy

– choroby endokrynologiczne

– choroba sercowo-naczyniowa

Choroba nie ujawnia się nagle. Na początku pojawia się nieprawidłowa tolerancja glukozy, czyli insulinooporność, która z czasem nieodwracalnie przekształca się w cukrzycę. Dlatego tak ważne jest, by jak najwcześniej zdiagnozować insulinooporność i wyleczyć ją. 

Jak do tego dochodzi? Kiedy organizm jest bombardowany dużymi dawkami cukru każdego dnia, jego spora ilość krąży we krwi, a następnie trafia do tkanek za sprawą insuliny.

W normalnych warunkach trzustka produkuje tyle insuliny, ile wynika z zapotrzebowania na daną chwilę – czyli ile cukru znajduje się we krwi. Jeśli nie zużyje się energii zgromadzonej we krwi w postaci glukozy na bieżąco, zostaje ona odłożona w postaci glikogenu, a z czasem przekształcona w tłuszcz.

Jednak nadmierne ilości cukrów w diecie powodują, że tkanki stają się coraz bardziej oporne i nie reagują tak dobrze na glukozę, przez co trzustka produkuje mniej insuliny, niż organizm potrzebuje. To może prowadzić do stanu, w którym nadmiar cukru krążącego w organizmie zaczyna go powoli, ale nieubłaganie niszczyć. 

Nie dopuszczać do rozwoju cukrzycy typu 2 nie należy nie tylko dlatego, że powoduje ona otyłość. Nie ma to jedynie uzasadnienia estetycznego, ale przede wszystkim zdrowotne – to podstępna, wyniszczająca choroba, która prowadzi do spustoszenia w organizmie.

Czy można sobie pomóc, gdy zostanie zdiagnozowana cukrzyca?

Na skutek nieprawidłowego trybu życia doszło u Ciebie do fatalnej diagnozy – cukrzyca typu 2. Czy jesteś już skazany na życie z piętnem diabetyka, i wstrzykiwanie sobie insuliny do końca życia?

Ostatnie badania wykazują, że nie do końca – wciąż nie jest za późno, aby zmienić swoje nawyki żywieniowe, i tym samym wydłużyć sobie okres remisji choroby, poprawiając komfort swojego życia. Dotychczas sugerowano, że tylko radykalna dieta eliminacyjna może pomóc w osiągnięciu zadowalających wyników glikemii.

Okazuje się jednak, że wystarczy zaledwie 10% utraty masy ciała w ciągu pierwszych 5 lat po postawieniu diagnozy, aby uzyskać remisję. W przypadku cukrzycy remisja to okres, w którym organizm wyraża dużo mniejsze zapotrzebowanie na zastrzyki z insuliny – i jest to progres, do którego zdecydowanie warto dążyć. 

Dlaczego diabetycy powinni dążyć do remisji?

Leczenie cukrzycy typu 2 opiera się przede wszystkim na kontrolowaniu glikemii, czyli pomiarach poziomu cukru we krwi. Na podstawie wyników dopasowuje się jednorazowe dawki insuliny, której zadaniem jest ustabilizowanie poziomu cukru we krwi i zapobieganie hiperglikemii, czyli negatywnym objawom jego podwyższonego poziomu. Zasadniczo i w dużym skrócie – im wyższa masa ciała pacjenta, tym większe są wahania poziomów glukozy we krwi, ponieważ przyjmuje on więcej kalorii w posiłkach.

Z biegiem czasu, gdy choroba postępuje, dawki insuliny mogą się okazywać coraz wyższe, czyli pacjent coraz mocniej uzależnia się od swojego leku. Remisja to taki stan, w którym udaje się zmniejszyć dawki insuliny, ponieważ organizm całkiem nieźle radzi sobie z jej wytwarzaniem w trzustce. Tym samym udaje się zdecydowanie odłożyć w czasie wszelkie powikłania wynikające z postępu choroby, a nawet całkowicie ich uniknąć. 

Skoro to takie proste, dlaczego wciąż tyle osób choruje?

Naukowcy na całym świecie wciąż pracują nad tym, aby ułatwić życie diabetykom i choć częściowo okiełznać tę chorobę, która z uwagi na postęp cywilizacyjny jest coraz bardziej powszechna.

Wiele osób, u których diagnozuje się cukrzycę, to ludzie dorośli, którzy mają już wyrobione preferencje żywieniowe i trwała zmiana nawyków, wiążąca się z leczeniem tej przewlekłej choroby, wydaje im się nie do zaakceptowania.

Dużo łatwiej jest im wdrożyć kontrolę glikemii i przyjmowanie insuliny, niż przyjąć na stałe dietę o niskim IG i zredukować liczbę przyjmowanych kalorii nawet o kilkaset dziennie.

Stąd też najnowsze badania naukowców z University od Cambridge wydają się być bardzo obiecujące, ponieważ zakładają niewielką tylko utratę masy ciała do uzyskania pożądanych rezultatów remisji. 

Co to za badania?

Wśród 867 osób w wieku 40-69 lat ze świeżo zdiagnozowaną cukrzycą, 30%, czyli 257 z nich biorących udział w badaniu ADDITION-Cambridge udało się uzyskać remisję w ciągu 5 lat po postawieniu diagnozy. 10-procentowa utrata masy ciała to niewiele.

W przypadku 100-kilogramowego pacjenta, jest to zaledwie 10 kg, czyli tyle, ile można osiągnąć w przeciągu zaledwie 3-4 miesięcy diety połączonej z ćwiczeniami. Specjaliści twierdzą, że im więcej czasu upływa od postawienia diagnozy, tym pacjenci mniej są zmotywowani do wprowadzenia jakichkolwiek zmian w swoim żywieniu.

Stąd tak istotne jest, aby podjąć się ich jak najszybciej – gdy jeszcze motywacja jest na wysokim poziomie. 

Jak postępować po diagnozie?

Lekarzom pierwszego kontaktu, którzy zdiagnozują u pacjenta cukrzycę może brakować wiedzy na temat skuteczności diety, lub czasu na opracowanie jej i przedyskutowanie z pacjentem. Dlatego zarówno lekarze, jak i pacjenci, powinni być świadomi tego, że po wyjściu z gabinetu diabetologa najlepiej udać się prosto do dietetyka, którego zadaniem będzie opracowanie skutecznego modelu diety wspomagającego cukrzycę.

Bardzo istotna jest również relacja pacjenta z lekarzem i autorytet medyka. Dlaczego? Ponieważ cukrzyca jest chorobą nieuleczalną i przewlekłą. Można osiągnąć stadium remisji, do którego warto dążyć, by poprawić swój komfort życia. Jednak wiąże się to z trwałą zmianą swoich nawyków żywieniowych – to musi stać się codziennością, a nie tylko krótkotrwałą dieta.

Dlatego też warto wypracować sposób odżywiania oraz aktywności fizycznej, który pozwoli na wdrożenie zmian do swojej codzienności, i poza utratą przynajmniej 10% masy ciała będzie się wiązał także z utrzymaniem tego efektu i wydłużeniem czasu remisji tak, jak to tylko możliwe. 

Referencje

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29898883