Choroby tarczycy a układ pokarmowy

Choroby tarczycy wiążą się z wieloma przykrymi objawami dotyczącymi trawienia, samopoczucia, nastroju. Leczenie hormonalne niedoborów lub nadprodukcji hormonów tarczycy jest kluczowe dla ustabilizowania stanu pacjenta.

Jednak coraz więcej lekarzy skłania się ku teorii, według której nie jest możliwe uzyskanie zadowalających wyników bez podejścia całościowego. To znaczy – włączenia diety zapewniającej zdrowy układ trawienny i zmniejszenie stanów zapalnych w organizmie.

Zrozumienie procesów zachodzących w organizmie osoby chorej na tarczycę jest bardzo przydatne dla uzyskania poprawy swojego stanu zdrowia.

Co to jest stan zapalny?

Zapalenie to odpowiedź układu immunologicznego na czynnik uszkadzający – mechaniczny, chemiczny czy biologiczny. Do akcji wkraczają wtedy komórki tkanki łącznej i układu odpornościowego, naczynia krwionośne oraz niektóre białka krwi. Ich zadaniem jest odgraniczenie czynnika powodującego zapalenie i zwalczenie go.

Objawami stanu zapalnego są: temperatura, zaczerwienienie, obrzęk, upośledzenie funkcji danek tkanki oraz ból. Dochodzą do tego w niektórych przypadkach ogólnoustrojowe objawy takie jak osłabienie, gorączka, bóle, utrata apetytu, zawroty głowy.

Czym jest przewlekły stan zapalny?

Gdy na skutek uderzenia się młotkiem w palec staje się on zaczerwieniony, obrzęknięty, bolesny i nie można się nim sprawnie posługiwać, wtedy mamy natychmiastową reakcję zapalną na czynnik uszkadzający.

Podobnie jest w przypadku dostania się do rany bakterii chorobotwórczych, czy w innych sytuacjach wywołujących zapalenie. Takie objawy widać od razu i szybko podejmujemy działanie mające na celu usunięcie stanu zapalnego i wyleczenie jego przyczyny. 

Jeśli jednak stan zapalny nie zostanie do końca wyleczony, wówczas układ odpornościowy stale pozostaje w gotowości do walki i jest nią nadwerężony.

Może to powodować nieodwracalne uszkodzenie tkanek oraz narządów, przechodzące w zapalenie ogólnoustrojowe. Stany zapalne można wykryć poprzez podstawowe badanie krwi – podwyższony jest wówczas wskaźnik CRP czyli białko C-reaktywne.

W przypadku przewlekłych stanów zapalnych, które zwykle nie dają jawnych, ostrych objawów, może dojść do zwiększenia ryzyka zachorowania na niektóre choroby, takie jak cukrzyca, POChP, nowotwory, udary serca.

Czym objawia się przewlekły stan zapalny?

Daje on zwykle objawy nieswoiste, które lubimy zrzucać na karb przepracowania czy niewłaściwego trybu życia. W pewnym sensie mamy rację, bo to bardzo ściśle powiązane rzeczy. Jednak warto zauważyć, że poniżej zaprezentowane objawy występują przy wielu schorzeniach, dlatego nie bagatelizujmy ich!

  • Przewlekłe zmęczenie
  • Trudności z zasypianiem, bezsenność
  • Wahania masy ciała
  • Bóle mięśniowe
  • Kłopoty z koncentracją, zapamiętywaniem
  • Wahania nastroju, lęki, stany depresyjne
  • Kłopoty żołądkowo-jelitowe

Co ma wspólnego stan zapalny z chorobami tarczycy?

Bardzo wiele! To właśnie uogólnione stany zapalne mogą przerodzić się w stany zapalne tarczycy. Może dojść do zakłócenia przemiany hormonu T4 w T3.

Dodatkowo stany zapalne w obrębie tarczycy powodują zakłócanie działania neuroprzekaźników, przez co wielu chorych na tarczycę choruje także na depresję – gdyż blokowane jest uwalnianie serotoniny, hormonu szczęścia.

Dlaczego samo leczenie tarczycy nie wystarczy?

Obecnie tarczycę leczy się poprzez odpowiednie dawki hormonów, które mają za zadanie złagodzić większość objawów. Jednakże często nawet osoby, które leczą się u endokrynologa, mają problemy ze snem, koncentracją czy dolegliwości żołądkowo-jelitowe.

A zatem równolegle z leczeniem hormonalnym należy podjąć leczenie przyczynowe, nastawione na eliminację stanów zapalnych oraz uzdrowienie jelit. Wynika to stąd, że to właśnie jelita są w większości odpowiedzialne za prawidłowe funkcjonowanie naszego układu odpornościowego. 

Co więcej, nieprawidłowy stan (ilość i jakość) mikrobioty jelitowej zwiększa częstotliwość występowania chorób takich jak Hashimoto czy choroba Gravesa-Basedowa. Niedoczynność i nadczynność tarczycy powoduje obniżenie kwasowości w żołądku, co może sprzyjać namnażaniu się niekorzystnej flory bakteryjnej. Z drugiej strony, nieprawidłowa flora bakteryjna jelit sprawia, że leki na tarczycę nie są prawidłowo wchłaniane.

Jak prawidłowo wspomagać leczenie tarczycy?

Dieta eliminacyjna

Uzdrawianie jelit warto zacząć od ustalenia, co może powodować różne nietolerancje sprzyjające reakcjom zapalnym. Warto podjąć próbę kilkutygodniowej diety eliminującej na przykład gluten czy laktozę w celu ustalenia, co powoduje nasilenie objawów chorobowych.

Tu ważna jest staranna obserwacja swojego ciała. Zobacz, jak reagujesz po konkretnych produktach żywnościowych i jeśli masz jakieś podejrzenia co do sprawcy Twojego złego samopoczucia, to spróbuj go wyeliminować na kilka tygodni i zobaczyć, ja będziesz się czuć. 

Dieta low FODMAP

FODMAP’s to węglowodany oporne na trawienie. Odżywiają one w jelitach niekorzystne dla zdrowia bakterie, które powodują dolegliwości takie jak biegunki, wzdęcia, gazy.

Ta dieta wymaga skrupulatnego usunięcia z jadłospisu wszystkich produktów zawierających te oporne węglowodany, a następnie powolnym ich wprowadzaniu i obserwowaniu reakcji organizmu. 

Zażywaj probiotyki

Weź pod uwagę wysokiej jakości produkty probiotyczne zawierające wysokie ilości CFU (jednostek tworzących kolonie) zróżnicowanych szczepów bakterii.

Mogą one pomóc w zwalczeniu niekorzystnej flory bakteryjnej jelit, zmniejszeniu stanów zapalnych i przywróceniu szczelności bariery jelitowej.

Dlaczego dbanie o jelita w chorobach tarczycy jest tak ważne?

Choroby tarczycy mają w wielu przypadkach charakter autoimmunologiczny.

Oznacza to, że aby zlikwidować przykre objawy należy zadbać o swój układ odpornościowy, a ten w przeważającej większości jest zależny od szczelności bariery jelitowej oraz odpowiedniej liczebności i jakości flory bakteryjnej.

Jeśli zatroszczysz się w pierwszej kolejności o zdrowe jelita, wówczas łatwiej Ci będzie osiągnąć jakąkolwiek poprawę stanu zdrowia poprzez konwencjonalne leczenie hormonalne.