Potas jest jednym z bardzo ważnych składników mineralnych, ale również elektrolitów, wpływających przede wszystkim na prawidłową pracę serca. Jak każdy minerał, jest w stanie zrobić dużo dobrego dla organizmu, pod warunkiem, że będzie dostarczany w odpowiednich ilościach z pożywienia i suplementów.

Funkcje potasu w organizmie

Potas jest elektrolitem, który krąży w płynach ustrojowych organizmu i zapewnia właściwe jego funkcjonowanie. Jak każdy elektrolit, musi być przyjmowany z pożywienia każdego dnia. Jego nadmiar może być usuwany razem z potem, moczem czy kałem i tak właśnie dzieje się w przypadku normalnej, zbilansowanej diety. Mało kto przecież nie mając ku temu konkretnych wskazań medycznych, podejmuje się wyliczania co do mikrograma ilości dziennej dawki potasu w diecie, aby nie przekroczyć zalecanych ilości.

Ponieważ potas jest elektrolitem, jest rozpuszczalny w wodzie i jest w stanie przewodzić impulsy elektryczne w Twoim ciele. To bardzo ważne, ponieważ dzięki temu pomaga generować skurcze serca, a więc w dużej mierze odpowiedzialny jest za prawidłowy przepływ krwi w układzie sercowo-naczyniowym. Potas reguluje ciśnienie tętnicze krwi oraz gospodarkę wodną, wpływa na powstawanie skurczów mięśni i przewodzenie impulsów nerwowych, a także wspiera regulację pH płynów ustrojowych organizmu, razem z chlorem i sodem.

Źródła potasu w diecie

W Twojej diecie każdego dnia nie powinno zabraknąć produktów bogatych w potas, ponieważ nie jest on wytwarzany w organizmie i należy go dostarczać z zewnątrz. Z reguły dobrze zbilansowana dieta włączająca te produkty w zupełności wystarcza, aby nie nabawić się niedoboru potasu:

Niedobory potasu

Niedobór potasu fachowo nazywa się hipokaliemią. W badaniach laboratoryjnych na zawartość elektrolitów we krwi, normą dla potasu jest przedział 3,5-51 mmol/l. Niedobór może zatem wystąpić w przypadku stwierdzenia w takim badaniu ilości potasu poniżej 3,5 mmol/l. Im większy niedobór, tym silniejsze są objawy. Niedobory potasu mogą być spowodowane jego niedoborową podażą lub nadmiernym ubytkiem, ale także zwiększonym napływem potasu z krwi do komórek. Taka sytuacja ma miejsce w przypadku picia zbyt dużych ilości kawy lub stosowania leków przeciwastmatycznych z grupy beta-mimetyków, dużych ilości insuliny oraz glikokortykosteroidów.

Oto pozostałe przyczyny ubytku potasu z krwi lub niedostatecznej jego podaży:

  • Niedożywienie – głód, głodówki, restrykcyjne diety
  • Dieta ubogopotasowa
  • Biegunki i wymioty
  • Rozległe oparzenia (silny ubytek płynów ustrojowych)
  • Stosowanie leków moczopędnych
  • Choroby nerek
  • Niedoczynność kory nadnerczy
  • Wrodzony przerost nadnerczy
  • Zespół Cushinga

Objawem niedoborów potasu są kołatania serca, skurcze mięśni, osłabienie siły mięśni, zaparcia, wzrost ciśnienia tętniczego.

Niedobory potasu leczy się za pomocą suplementów z potasem – warunkiem jest tu jednak prawidłowe działanie nerek. Czasem stosuje się wlewy dożylne potasu – w ciężkiej hipokaliemii. Jeśli hipokaliemia jest skutkiem stosowania leków diuretycznych, należy stosować leki oszczędzające potas.

Nadmiar potasu

W przypadku osób stosujących normalną, zbilansowaną dietę, przedawkowanie potasu jest praktycznie niemożliwe – w szczególności przy sprawnie działających nerkach. Może jednak mieć miejsce, gdy bierze się wiele różnych suplementów zawierających potas z różnych źródeł, lub stosuje zbyt wysokie dawki suplementów.

Oto przyczyny nadmiaru potasu we krwi:

  • Przedawkowanie z suplementów diety
  • Choroby nerek – trudności z wydalaniem potasu
  • Niedobór aldosteronu – hormonu odpowiedzialnego za m.in. wydalanie potasu
  • Niedobór insuliny, czyli cukrzyca typu I

Nadmiar potasu we krwi skutkuje ogólnym pogorszeniem samopoczucia, osłabieniem mięśni lub nawet ich porażeniem, a także arytmią. Przedawkowanie potasu może doprowadzić do zatrzymania akcji serca i zgonu!

Jak widać, potas jest elektrolitem niezmiernie ważnym dla prawidłowego funkcjonowania całego organizmu, ale przede wszystkim serca i mięśni. Dlatego należy z rozwagą komponować swoją dietę, uwzględniając w niej produkty bogate w ten pierwiastek, ale też dbać o to, aby nie przyjmować suplementów z potasem bez konsultacji z lekarzem lub w nadmiarowych dawkach.