Żurawina – 10 zaskakujących właściwości

Żurawina – cierpkość zbawienna dla nerek

Żurawina jest w Polsce stosunkowo rzadko spożywanym, choć dobrze znanym owocem. Wynika to z połączenia jej dwóch cech: wysokiej ceny i cierpkości, która nie przez każdego jest akceptowana. Ale kto powiedział, że trzeba ją jeść na surowo? W postaci suszonej lub w konfiturze naprawdę nie można jej odmówić smaku! A przy okazji – wartości odżywczych. Choć żurawinę kojarzy się głównie w kontekście leczenia układu moczowego, to ma ona również wiele innych korzystnych właściwości zdrowotnych. 

Czym jest żurawina?

To roślina z rodzaju wrzosowatych, rosnąca najczęściej w lesie, choć coraz częściej spotykana jako roślina uprawna. Jej owocem jest wielonasienna jagoda – okrągła, bordowa, o połyskującej skórce. I jak to jagoda – zawiera stosunkowo niewiele cukru, a więc jest kwaśna w smaku, dlatego też spożywa się ją głównie po przetworzeniu z dodatkiem cukru. 

Co zawiera żurawina?

W 90% składa się z wody, a resztę jej masy stanowią węglowodany: glukoza, fruktoza i sacharoza, czyli cukry proste. Oczywiście żurawina jest też pełna błonnika, głównie rozpuszczalnego. Ma więc zdolności do wiązania wody w przewodzie pokarmowym i rozluźniania stolca. Najsilniejszym przeciwutleniaczem tego owocu jest witamina C, której zawiera on naprawdę spore pokłady. Kolejnym – witamina E. W żurawinie znajdziemy również spore ilości manganu – ważnego mikroelementu, również wspomagającego organizm pod względem antyoksydacji. Oprócz tego w żurawinie znajdują się też spore zasoby miedzi – kolejnego ważnego pierwiastka śladowego – oraz witaminy K1 odpowiadającej za prawidłowe krzepnięcie krwi. Ale to nie wszystko. Oto pozostałe składniki bioaktywne znajdujące się w żurawinie:

• Kwercetyna – polifenol
• Mirycetyna – polifenol
• Peonidyna – barwnik odpowiadający za intensywnie czerwoną barwę owocu
• Kwas ursolowy – o działaniu przeciwzapalnym
• Proantocyjanidyny – polifenole odpowiadające za zapobieganie stanom zapalnym układu moczowego
• Antocyjany – barwniki

Jakie korzyści daje spożywanie żurawiny?

Spożywanie owoców pozwala dostarczać wielu cennych dla zdrowia witamin, minerałów oraz przeciwutleniaczy, które regulują procesy biochemiczne zachodzące w organizmie i korzystnie wpływają na różne aspekty jego funkcjonowania. Są jednak owoce, którym przypisuje się szczególne właściwości w konkretnym kierunku. Tak jest w przypadku żurawiny, która kojarzona jest najczęściej z suplementów diety z wyciągiem z tego owocu, produkowanych dla osób chorych na nerki. Jakie właściwości zdrowotne ma żurawina?

Chroni drogi moczowe

Infekcje bakteryjne najczęściej przytrafiają się kobietom, z uwagi na bliską odległość odbytu i ujścia dróg moczowych, ale również z uwagi na sposób korzystania z toalety. W toaletach publicznych szczególnie łatwo o zakażenie dróg moczowych, dlatego należy zachowywać tam szczególne zasady higieny. Najczęstszym winowajcą stanów zapalnych są bakterie Escherichia coli. Przyczepiają się one do wnętrza dróg moczowych i namnażają, wywołując infekcje pęcherza lub nerek. Są to infekcje, które nieleczone mogą prowadzić do poważnych powikłań zdrowotnych, a w szczególności uszkodzenia nerek. Lepiej więc im zapobiegać niż być zmuszonym je przechodzić i leczyć. Proantocyjanidyny typu A zawarte w żurawinie powodują, że bakterie nie przytwierdzają się do wnętrza dróg moczowych – można powiedzieć, że wypłukują te drobnoustroje. Tym samym zmniejszają ryzyko powstawania zapalenia dróg moczowych. Należy pamiętać, że żurawina nie leczy infekcji, a tylko działa profilaktycznie. Mimo to często jest zalecana podczas kuracji antybiotykami w leczeniu zapaleń układu moczowego. Wynika to z jej moczopędnych właściwości – intensywniejsze wydalanie moczu wpływa na wypłukiwanie bakterii z układu moczowego. Proantocyjanidyny mogą być tracone podczas przetwarzania, dlatego żurawina spożywana profilaktycznie powinna pochodzić z jak najmniej przetworzonych źródeł.

Działa antynowotworowo

Żurawina może zmniejszać ryzyko zachorowania na nowotwór żołądka. Jego przyczyną często bywa zakażenie Helicobacter pylori, których usuwaniem z dróg moczowych również zajmują się proantocyjanidyny typu A. Szacuje się, że codzienne spożywanie szklanki soku żurawinowego hamuje namnażanie się tego szczepu bakterii u 17% zakażonych. 

Zmniejsza ryzyko chorób serca

W żurawinie znajduje się mnóstwo przeciwutleniaczy, które korzystnie wpływają na zdrowie serca. Tymi przeciwutleniaczami są: antocyjany, proantocyjanidyny i kwercetyna. Działaja one w kompleksowy sposób, chroniąc serce: obniżają poziom złego i podwyższają poziom dobrego cholesterolu. Chronią cholesterol LDL przed utlenianiem, a także zapobiegają sztywnieniu tętnic, co pośrednio wpływa na obniżenie ciśnienia krwi. Oprócz tego zmniejszają we krwi poziom homocysteiny, która jest uznawana za główny marker choroby miażdżycowej. 

Czy spożywanie żurawiny jest bezpieczne?

Oczywiście, jest to jeden z tych owoców, które spokojnie może spożywać większość z nas. Trzeba jednak zachowywać umiar – z uwagi na wysoka zawartość błonnika, żurawina może powodować rozluźnienie stolca, a nawet biegunki. 

Drugą ważną kwestią jest zawartość szczawianów w żurawinie. Choć zasadniczo chroni ona drogi moczowe i oczyszczają je, to zawiera również szczawian wapnia, który odkładając się w kanalikach nerkowych może powodować powstawanie kamieni. Należy jednak pamiętać, że ludzie mają różną wrażliwość na powstawanie kamieni nerkowych, a więc wypicie szklanki czy dwóch szklanek soku żurawinowego dziennie nie zawsze musi negatywnie wpłynąć na ten aspekt. 

Jak jeść żurawinę?

Żurawinę można kupić w sklepach w postaci suszonej. Ma ona wtedy bardzo słodki i intensywnie jagodowy smak, choć oczywiście nie jest pozbawiona swoistej cierpkości. Suszona żurawina z powodzeniem może zastąpić wiele niezdrowych przekąsek spożywanych przed telewizorem, można ją też dodawać do jogurtów czy owsianek. Sosy przygotowywane na gorąco doskonale smakują w zestawieniu z mięsem, a w szczególności z dziczyzną. Kwaśność jest w tym przypadku bardzo pożądanym smakiem. Fantastycznie smakuje także żurawina w postaci słodkiej, gęstej konfitury. Można ją zrobić samodzielnie lub kupić gotową. Taką żurawinę wystarczy położyć na zgrillowany ser camembert, by móc delektować się rewelacyjnym przenikaniem się tak różnych smaków. Camembert z żurawiną może być Twoim nowym i bardzo zdrowym patentem na imprezy ze znajomymi przy grillu! Zawsze to ciekawa alternatywa dla klasycznej kiełbasy z musztardą.