Listopad na talerzu: najlepsze przepisy sezonowe

Składniki (na 4 porcje):

• Brukselka: 600 g
• Cebula: 150 g
• Czosnek: 15 g (ok. 3 ząbki)
• Orzechy laskowe (łuskane): 50 g
• Oliwa z oliwek: 20 g
• Bulion warzywny: 1 litr
• Sól: 5 g
• Pieprz czarny: 2 g
• Gałka muszkatołowa: 1 g
• Jogurt naturalny (opcjonalnie do podania): 100 g

Przygotowanie:

• Przygotowanie składników:
  • Brukselkę oczyść z zewnętrznych liści i przekrój na pół.
  • Cebulę pokrój w drobną kostkę.
  • Czosnek posiekaj.
• Prażenie orzechów laskowych:
  • Orzechy laskowe podpraż na suchej patelni przez 3-4 minuty, aż będą aromatyczne. Następnie posiekaj je na mniejsze kawałki. Odłóż część do dekoracji.
• Podsmażanie:
  • W dużym garnku rozgrzej oliwę. Dodaj cebulę i czosnek, podsmaż na średnim ogniu przez 2-3 minuty, aż zmiękną.
  • Dodaj brukselkę i smaż przez kolejne 3-4 minuty.
• Gotowanie:
  • Zalej warzywa bulionem warzywnym, doprowadź do wrzenia, a następnie gotuj na małym ogniu przez około 15 minut, aż brukselka będzie miękka.
• Blendowanie:
  • Zdejmij garnek z ognia. Zblenduj zupę na gładki krem, dodając połowę posiekanych orzechów laskowych. Jeśli zupa jest zbyt gęsta, dolej odrobinę wody.
• Przyprawianie:
  • Dopraw solą, pieprzem i szczyptą gałki muszkatołowej.
• Podanie:
  • Podawaj zupę gorącą, udekorowaną prażonymi orzechami laskowymi i kleksem jogurtu naturalnego (opcjonalnie).

Składniki (na ok. 4 porcje):

• Jabłka (najlepiej kwaśne, np. szara reneta): 500 g
• Gruszki (dojrzałe): 500 g
• Cynamon mielony: 2 g (ok. 1 łyżeczka)
• Sok z cytryny: 10 g (ok. 1 łyżka)
• Woda: 50 ml
• Opcjonalnie: miód lub syrop klonowy do smaku (20 g, ok. 1 łyżka)

Przygotowanie:

• Przygotowanie owoców:
  • Jabłka i gruszki umyj, obierz ze skórki, usuń gniazda nasienne i pokrój w kostkę.
• Gotowanie:
  • W dużym garnku umieść pokrojone owoce, wlej wodę i dodaj sok z cytryny, aby owoce nie ciemniały.
  • Gotuj na małym ogniu pod przykryciem przez 15–20 minut, mieszając co kilka minut, aż owoce całkowicie zmiękną.
• Dodanie przypraw:
  • Dodaj cynamon i dokładnie wymieszaj. Jeśli chcesz, dosłodź mus miodem lub syropem klonowym, ale pamiętaj, że dojrzałe gruszki często nadają wystarczającą słodycz.
• Blendowanie:
  • Zblenduj owoce na gładki mus lub, jeśli wolisz, pozostaw kawałki owoców dla bardziej rustykalnej konsystencji.
• Przechowywanie:
  • Jeśli nie zjesz musu od razu, przełóż go do czystych słoików, zakręć i przechowuj w lodówce do 5 dni.
• Podanie:
  • Mus podawaj na ciepło lub schłodzony, jako deser samodzielny lub dodatek do jogurtu, owsianki, naleśników czy gofrów.

Składniki (na tartę o średnicy 24 cm):

Ciasto:

• Mąka pełnoziarnista: 250 g
• Masło zimne (lub olej kokosowy): 100 g
• Woda zimna: 40 ml
• Szczypta soli: 1 g

Nadzienie:

• Dynia (obrana, oczyszczona): 500 g
• Jogurt grecki (lub inny gęsty jogurt naturalny): 150 g
• Jajka: 2 szt. (ok. 120 g)
• Cukier trzcinowy lub miód: 50 g
• Cynamon mielony: 3 g (ok. 1,5 łyżeczki)
• Imbir mielony: 1 g (ok. 0,5 łyżeczki)
• Gałka muszkatołowa: 1 g (szczypta)
• Goździki mielone: 0,5 g (szczypta)

Przygotowanie:

1. Przygotowanie ciasta:

• W misce wymieszaj mąkę i sól. Dodaj pokrojone w kostkę zimne masło i rozcieraj palcami, aż powstanie kruszonka.
• Stopniowo dodawaj wodę, mieszając, aż ciasto zacznie się łączyć. Uformuj kulę, owiń folią spożywczą i schłódź w lodówce przez 30 minut.

2. Przygotowanie nadzienia:

• Dynię pokrój na kawałki, piecz w piekarniku w temperaturze 200°C przez 20–25 minut, aż będzie miękka. Następnie zmiksuj na gładkie puree.
• W misce wymieszaj puree z dyni, jogurt, jajka, cukier (lub miód) i przyprawy korzenne. Masa powinna być gładka i aromatyczna.

3. Przygotowanie tarty:

• Rozwałkuj schłodzone ciasto na cienki placek i wyłóż nim formę do tarty, dociskając brzegi. Odetnij nadmiar ciasta.
• Nakłuj dno widelcem, przykryj papierem do pieczenia i wsyp suchą fasolę lub ryż (dla obciążenia). Piecz w temperaturze 180°C przez 10 minut, następnie usuń obciążenie i piecz kolejne 5 minut.

4. Pieczenie z nadzieniem:

• Wylej nadzienie na podpieczony spód i wyrównaj powierzchnię.
• Piecz tartę w temperaturze 180°C przez 30–35 minut, aż masa się zetnie i lekko zarumieni.

5. Dekoracja i podanie:

• Po wystudzeniu możesz udekorować tartę orzechami włoskimi, pestkami dyni lub oprószyć cynamonem.

Składniki (na 4 porcje):

• Ziemniaki: 800 g
• Jarmuż (świeży lub mrożony): 200 g
• Cebula: 150 g
• Czosnek: 10 g (ok. 2 ząbki)
• Jogurt naturalny (gęsty): 150 g
• Jajka: 2 szt. (ok. 120 g)
• Tymianek świeży (lub suszony): 3 g (ok. 1 łyżeczka)
• Oliwa z oliwek: 20 g
• Sól: 5 g
• Pieprz: 2 g

Opcjonalnie (do dekoracji):

• Starty ser (np. parmezan lub cheddar): 50 g
• Pestki dyni: 20 g

Przygotowanie:

• Przygotowanie ziemniaków:
  • Obierz ziemniaki i pokrój w cienkie plasterki (ok. 3 mm grubości). Gotuj w osolonej wodzie przez 5–7 minut, aż będą lekko miękkie, ale nie rozgotowane. Odcedź i odstaw.
• Przygotowanie jarmużu:
  • Jeśli używasz świeżego jarmużu, usuń twarde łodygi i porwij liście na mniejsze kawałki. Zblanszuj je w gorącej wodzie przez 1–2 minuty, następnie odcedź i osusz. Mrożony jarmuż rozmroź i odciśnij nadmiar wody.
• Podsmażanie:
  • Na patelni rozgrzej oliwę i podsmaż pokrojoną w drobną kostkę cebulę oraz posiekany czosnek. Po 2–3 minutach dodaj jarmuż i smaż przez kolejne 3 minuty. Dopraw solą, pieprzem i tymiankiem.
• Przygotowanie masy jogurtowo-jajecznej:
  • W misce wymieszaj jogurt naturalny, jajka, sól, pieprz i odrobinę tymianku.
• Układanie zapiekanki:
  • W natłuszczonym naczyniu żaroodpornym ułóż warstwę ziemniaków, na nią wyłóż porcję podsmażonego jarmużu. Powtarzaj warstwy, aż wykorzystasz wszystkie składniki, kończąc na ziemniakach.
  • Całość polej przygotowaną masą jogurtowo-jajeczną. Opcjonalnie posyp startym serem i pestkami dyni.
• Pieczenie:
  • Piecz zapiekankę w piekarniku nagrzanym do 180°C przez 30–35 minut, aż wierzch będzie lekko zarumieniony.
• Podanie:
  • Przed podaniem posyp zapiekankę świeżym tymiankiem i odstaw na kilka minut, aby smaki się przegryzły.

Składniki (na 8 sztuk):

Główne:

• Kapusta biała (średnia główka): 1 szt. (ok. 1,2 kg)
• Kasza jaglana: 200 g
• Brukselka: 300 g
• Cebula: 100 g
• Czosnek: 10 g (2 ząbki)
• Olej rzepakowy lub oliwa: 20 g
• Tymianek suszony: 2 g (1 łyżeczka)
• Sól: 5 g
• Pieprz: 2 g

Sos pomidorowy:

• Passata pomidorowa: 500 g
• Woda: 200 ml
• Oliwa z oliwek: 15 g
• Liść laurowy: 1 szt.
• Ziele angielskie: 2 kulki
• Szczypta cukru lub miodu: 5 g
• Sól i pieprz do smaku

Przygotowanie:

1. Przygotowanie kapusty:

• Z kapusty usuń wierzchnie liście. Wytnij głąb.
• W dużym garnku zagotuj wodę, zanurz kapustę i gotuj przez kilka minut, stopniowo odrywając miękkie liście. Odłóż liście do ostudzenia.
• Z grubszych nerwów liści delikatnie zetnij wystające części, aby łatwiej było zawijać farsz.

2. Przygotowanie kaszy i brukselki:

• Kaszę jaglaną dokładnie opłucz pod bieżącą wodą, aby pozbyć się goryczki, a następnie ugotuj w osolonej wodzie zgodnie z instrukcją na opakowaniu. Odstaw do ostygnięcia.
• Brukselkę oczyść, posiekaj na drobne kawałki lub zetrzyj na tarce o grubych oczkach.
• Na patelni rozgrzej oliwę, dodaj posiekaną cebulę i czosnek, podsmaż przez 2-3 minuty, a następnie dodaj brukselkę i smaż kolejne 5 minut. Dopraw tymiankiem, solą i pieprzem.

3. Przygotowanie farszu:

• W misce wymieszaj ugotowaną kaszę jaglaną z podsmażoną brukselką. Dopraw solą i pieprzem według smaku.

4. Zawijanie gołąbków:

• Na każdy liść kapusty nałóż porcję farszu (ok. 2 łyżki), a następnie zawiń boki liścia do środka i zwiń w roladkę. Powtarzaj, aż wykorzystasz wszystkie liście i farsz.

5. Przygotowanie sosu:

• W garnku rozgrzej oliwę, dodaj passatę pomidorową, wodę, liść laurowy, ziele angielskie i cukier. Dopraw solą i pieprzem. Gotuj na małym ogniu przez 10 minut.

6. Duszenie gołąbków:

• W dużym garnku ułóż gołąbki ciasno obok siebie, zalej sosem pomidorowym.
• Gotuj pod przykryciem na małym ogniu przez 45–50 minut. Możesz również piec gołąbki w piekarniku w temperaturze 180°C przez 50 minut.

7. Podanie:

• Podawaj gołąbki gorące, polane sosem pomidorowym. Opcjonalnie udekoruj świeżym tymiankiem.

Składniki (na 4 porcje):

• Brukselka: 500 g
• Orzechy laskowe (łuskane): 50 g
• Żurawina suszona: 50 g
• Oliwa z oliwek: 30 ml (2 łyżki)
• Sok z cytryny: 15 ml (1 łyżka)
• Miód (opcjonalnie): 10 g (1 łyżeczka)
• Sól: do smaku
• Pieprz: do smaku

Przygotowanie:

• Przygotowanie brukselki:
  • Umyj brukselkę, odetnij końcówki i usuń zewnętrzne, uszkodzone liście.
  • Poszatkuj brukselkę na cienkie plasterki za pomocą ostrego noża lub mandoliny. Możesz także użyć malaksera z odpowiednią końcówką.
• Prażenie orzechów:
  • Na suchej patelni upraż orzechy laskowe przez około 5 minut na średnim ogniu, często mieszając, aż zaczną wydzielać aromat i lekko się zrumienią.
  • Po uprażeniu odstaw orzechy do ostygnięcia, a następnie grubo je posiekaj.
• Przygotowanie dressingu:
  • W małej misce wymieszaj oliwę z oliwek, sok z cytryny, miód (jeśli używasz), szczyptę soli i pieprzu. Dokładnie wymieszaj, aby składniki się połączyły.
• Mieszanie sałatki:
  • W dużej misce umieść poszatkowaną brukselkę, dodaj suszoną żurawinę i połowę posiekanych orzechów laskowych.
  • Polej wszystko przygotowanym dressingiem i dokładnie wymieszaj, aby wszystkie składniki były równomiernie pokryte sosem.
• Podanie:
  • Przełóż sałatkę do salaterki lub bezpośrednio na talerze.
  • Posyp wierzch pozostałymi orzechami laskowymi.
  • Opcjonalnie możesz udekorować sałatkę świeżymi ziołami, takimi jak natka pietruszki lub tymianek.

Składniki (na tortownicę o średnicy 24 cm):

• Mąka pełnoziarnista: 200 g
• Jabłka: 400 g (ok. 2 średnie)
• Orzechy włoskie (posiekane): 80 g
• Jajka: 2 szt. (ok. 120 g)
• Jogurt naturalny: 150 g
• Olej roślinny (np. rzepakowy): 50 ml
• Miód lub syrop klonowy: 80 g
• Proszek do pieczenia: 10 g (2 łyżeczki)
• Cynamon mielony: 3 g (1,5 łyżeczki)
• Gałka muszkatołowa: 1 g (szczypta)
• Sól: 1 g (szczypta)

Przygotowanie:

• Przygotowanie jabłek:
  • Umyj jabłka, obierz je i pokrój w małą kostkę. Możesz zostawić kilka cienkich plasterków jabłek do dekoracji wierzchu ciasta.
• Przygotowanie orzechów:
  • Posiekaj orzechy włoskie na mniejsze kawałki. Możesz je lekko podprażyć na suchej patelni, aby wydobyć ich aromat.
• Przygotowanie ciasta:
  • W dużej misce wymieszaj mąkę, proszek do pieczenia, cynamon, gałkę muszkatołową i sól.
  • W osobnej misce ubij jajka z miodem (lub syropem klonowym) na puszystą masę. Następnie dodaj jogurt i olej, dokładnie mieszając.
• Łączenie składników:
  • Stopniowo dodawaj suche składniki do mokrych, delikatnie mieszając szpatułką, aż masa będzie jednolita.
  • Dodaj pokrojone jabłka i posiekane orzechy włoskie, mieszając, aby równomiernie się rozłożyły.
• Pieczenie:
  • Przelej masę do tortownicy wyłożonej papierem do pieczenia.
  • Na wierzchu ułóż plasterki jabłek do dekoracji.
  • Piecz w piekarniku nagrzanym do 180°C przez 40–45 minut, aż ciasto będzie złociste i patyczek wbity w środek wyjdzie suchy.
• Studzenie i podanie:
  • Po upieczeniu pozostaw ciasto do ostygnięcia w formie przez 10 minut, a następnie wyjmij i wystudź na kratce.
  • Opcjonalnie posyp wierzch odrobiną cynamonu lub posiekanych orzechów włoskich.

Składniki (na 4 porcje):

• Marchew: 200 g
• Pietruszka (korzeń): 200 g
• Seler (korzeń): 200 g
• Kasza gryczana niepalona (lub palona): 150 g
• Natka pietruszki (posiekana): 20 g
• Oliwa z oliwek: 30 ml (2 łyżki)
• Sok z cytryny: 15 ml (1 łyżka)
• Miód: 10 g (1 łyżeczka)
• Czosnek: 10 g (2 ząbki)
• Sól: do smaku
• Pieprz: do smaku

Przygotowanie:

• Przygotowanie warzyw:
  • Obierz marchew, pietruszkę i seler, a następnie pokrój je w cienkie słupki lub kostkę.
  • W dużej misce wymieszaj warzywa z 1 łyżką oliwy, przeciśniętym przez praskę czosnkiem, solą i pieprzem.
  • Rozłóż warzywa równomiernie na blasze wyłożonej papierem do pieczenia i piecz w piekarniku nagrzanym do 200°C przez 25–30 minut, aż będą miękkie i lekko zarumienione.
• Gotowanie kaszy gryczanej:
  • Dokładnie opłucz kaszę pod bieżącą wodą.
  • Ugotuj ją zgodnie z instrukcją na opakowaniu w lekko osolonej wodzie (zwykle 2:1 woda do kaszy). Po ugotowaniu odcedź i pozostaw do ostygnięcia.
• Przygotowanie dressingu:
  • W małej miseczce wymieszaj pozostałą oliwę, sok z cytryny i miód. Dopraw szczyptą soli i pieprzu. Dokładnie wymieszaj.
• Łączenie składników:
  • W dużej misce połącz ugotowaną kaszę gryczaną z pieczonymi warzywami.
  • Dodaj posiekaną natkę pietruszki i przygotowany dressing. Delikatnie wymieszaj wszystkie składniki.
• Podanie:
  • Sałatkę możesz podawać na ciepło jako samodzielne danie lub jako dodatek do pieczonych mięs, ryb czy tofu.

Składniki (na tortownicę o średnicy 24 cm):

Ciasto:

• Marchew (starta na drobnych oczkach): 300 g
• Orzechy laskowe (posiekane lub zmielone): 100 g
• Mąka pełnoziarnista: 200 g
• Jajka: 3 szt. (ok. 180 g)
• Olej roślinny (np. rzepakowy): 100 ml
• Miód lub syrop klonowy: 80 g
• Proszek do pieczenia: 10 g (2 łyżeczki)
• Cynamon mielony: 3 g (1,5 łyżeczki)
• Gałka muszkatołowa: 1 g (szczypta)
• Sól: 1 g (szczypta)

Polewa (opcjonalnie):

• Jogurt grecki (gęsty): 150 g
• Miód lub syrop klonowy: 20 g (1 łyżka)
• Skórka z cytryny (starta): 1 łyżeczka

Przygotowanie:

1. Przygotowanie ciasta:

• W dużej misce wymieszaj suche składniki: mąkę, proszek do pieczenia, cynamon, gałkę muszkatołową i sól.
• W osobnej misce ubij jajka z miodem (lub syropem klonowym), aż masa stanie się puszysta. Dodaj olej i wymieszaj.
• Stopniowo dodawaj suche składniki do mokrych, delikatnie mieszając szpatułką.
• Dodaj startą marchew i posiekane orzechy laskowe. Delikatnie wymieszaj, aż składniki się połączą.

2. Pieczenie:

• Przełóż ciasto do tortownicy wyłożonej papierem do pieczenia lub natłuszczonej olejem.
• Piecz w piekarniku nagrzanym do 180°C przez 40–45 minut, aż patyczek wbity w środek ciasta wyjdzie suchy.
• Po upieczeniu pozostaw ciasto do ostygnięcia w formie przez 10 minut, a następnie wyjmij na kratkę.

3. Przygotowanie polewy (opcjonalnie):

• W miseczce wymieszaj jogurt grecki z miodem i skórką z cytryny.
• Nałóż polewę na wystudzone ciasto przed podaniem.

Składniki (na 4 porcje):

Sałatka:

• Jabłka (najlepiej kwaśno-słodkie): 2 szt. (ok. 300 g)
• Gruszki (dojrzałe): 2 szt. (ok. 300 g)
• Orzechy laskowe (uprażone i posiekane): 50 g
• Mix sałat (np. roszponka, rukola, szpinak baby): 100 g
• Sok z cytryny: 15 ml (1 łyżka)

Miodowy dressing:

• Oliwa z oliwek: 30 ml (2 łyżki)
• Miód: 15 g (1 łyżka)
• Musztarda (np. dijon): 10 g (1 łyżeczka)
• Sok z cytryny: 15 ml (1 łyżka)
• Sól: do smaku
• Pieprz: do smaku

Przygotowanie:

1. Przygotowanie składników:

• Umyj jabłka i gruszki. Pokrój je w cienkie plasterki lub drobną kostkę, usuwając gniazda nasienne.
• Skrop owoce sokiem z cytryny, aby nie ciemniały.
• Upraż orzechy laskowe na suchej patelni przez 3–4 minuty, aż zaczną pachnieć, a następnie grubo je posiekaj.

2. Przygotowanie dressingu:

• W miseczce wymieszaj oliwę z oliwek, miód, musztardę, sok z cytryny, sól i pieprz. Dokładnie wymieszaj, aż powstanie jednolity sos.

3. Łączenie sałatki:

• W dużej misce umieść mix sałat.
• Dodaj plasterki jabłek i gruszek.
• Posyp wszystko posiekanymi orzechami laskowymi.
• Polej sałatkę miodowym dressingiem i delikatnie wymieszaj, aby wszystkie składniki były pokryte sosem.

4. Podanie:

• Przełóż sałatkę na talerze i podawaj od razu, aby owoce i sałata zachowały świeżość.