Ciężka biegunka to taka, która przebiega „z fajerwerkami”, czyli dużo gwałtowniej niż ta zwykła. Jest ona zwykle krótkotrwała, ale na tyle wyczerpuje organizm, że może być wskazana przy niej pomoc lekarska. W przypadku gwałtownego rozwolnienia nie mówimy jedynie o rozluźnieniu konsystencji stolca, czy zwiększeniu jego częstotliwości na przykład na skutek zwiększonego spożycia błonnika czy wypicia alkoholu. Etiologia takich eksplodujących biegunek jest zwykle poważniejsza i wymaga nie tylko objawowego, lecz również przyczynowego leczenia.
Główną jej cechą jest bardzo nagłe pojawienie się chęci wypróżnienia, trudne do opanowania. Skurcze jelit są bardzo silne, a odbytnica rozszerza się znacząco – co jest głównym powodem intensywności doznań. Na skutek nagłych gwałtownych skurczów można odczuwać bóle brzucha oraz wydzielać duże ilości gazów. Wyrzut takiej biegunki jest bardzo silny, dlatego chory czym prędzej musi udać się do toalety, ponieważ nie jest w stanie jej powstrzymać.
Kiedy zawartość żołądka trafia do jelit, najpierw jest z niej „wysysane” wszystko, co organizm może wykorzystać z pożywienia. Następnie z niestrawionych resztek formuje się kał, który w jelicie grubym jest dodatkowo „wzbogacany” w różne substancje, takie jak barwnik bilirubina będący efektem rozpadu krwinek czerwonych, czy woda. W stolcu biegunkowym aż 75% zawartości stanowi właśnie woda i elektrolity. Pozostałe 25% to cząstki o charakterze stałym, które zostają wydalone:
Stanowią one najczęstszą i najbardziej prawdopodobną przyczynę takich intensywnych rozwolnień. Spośród wirusów powodujących tę dolegliwość najpoważniejszym jest rotawirus wywołujący grypę żołądkową.
Bakterie, które powodują infekcje przebiegające w tak gwałtowny sposób, to głównie Salmonella i E.coli. Zakażenia wirusowe i bakteryjne tego typu są najpowszechniejsze u dzieci – przenoszą się one przez brak higieny osobistej i zanieczyszczoną żywność. Żłobki, przedszkola, szkoły, kolonie – są bardzo dobrym potencjalnym miejscem zakażenia z uwagi na występowanie w tych miejscach dwóch z tych czynników – żywienia zbiorowego oraz obecności dzieci, które zwykle lekceważą sobie zasady higieny.
Wśród pasożytów powodujących silne, ciężkie biegunki, najpoważniejszym przeciwnikiem jest Giardia lamblia oraz pierwotniaki z gatunku cryptosporidium wywołujące kryptosporidiozę. Znajdują się one przede wszystkim w zanieczyszczonej żywności oraz wodzie pitnej. Atakują najskuteczniej osoby o osłabionym układzie immunologicznym. Te pasożyty kałowe mogą powodować epidemie na przykład tam, gdzie nie myje się rąk po skorzystaniu z toalety lub przewinięciu dziecka czy osoby chorej.
W przypadku chorób mających przyczyny natury wewnętrznej, czyli nie występujących na skutek zakażenia, biegunki mają charakter przewlekły i występują po zjedzeniu pokarmu, którego osoba chora nie toleruje. Choroba wrzodziejąca jelita grubego, choroba Leśniowskiego-Crohna, celiakia czy nieswoiste zapalenie jelit to jednostki chorobowe, które przebiegają z intensywnymi biegunkami oraz bólami brzucha i wymagają leczenia.
Większość powszechnie stosowanych lekarstw nie wywołuje skutków ubocznych w postaci silnych biegunek, ponieważ są bardzo skrupulatnie badane na tę okoliczność. Jednak wciąż funkcjonują pewne antybiotyki, które mogą mieć ten skutek uboczny. Jednymi z leków powodujących biegunki w wielu przypadkach stosowania są leki chemoterapeutyczne. Wciąż jest to grupa leków, które powodują wiele przykrych efektów ubocznych, choć ratują zdrowie i życie.
Coraz powszechniejsze stają się rozmaite alergie oraz nietolerancje pokarmowe, które mogą powodować różne przykre objawy, z gwałtownymi biegunkami włącznie. Objawy te występują jednak tylko na skutek kontaktu z alergenem, dlatego prawidłowo prowadzona dieta eliminacyjna powinna w zupełności zaradzić temu problemowi.
Biegunka jest zaledwie objawem różnych problemów z układem pokarmowym, a nie chorobą. Mimo to nie wolno jej lekceważyć. Należy przejść krok po kroku przez etapy jej uspokojenia, od wyleczenia jelit, przez zapobieganie powikłaniom, aż po zdiagnozowanie przyczyny i wyeliminowanie jej. Czym może się skończyć nieleczona biegunka?
W czasie biegunki nadmierna ilość wody przedostaje się zwrotnie do jelita grubego i jest wydalona na zewnątrz. To sytuacja szkodliwa, ponieważ w bardzo krótkim czasie dochodzi do wypłukania z organizmu większej ilości wody, niż było przyjęte w ciągu ostatnich godzin. Komórki odwadniają się w ekspresowym tempie.
Nawet 1,5-procentowe odwodnienie organizmu powoduje objawy ze strony neurologicznej, takie jak zawroty i bóle głowy, zaburzenia koncentracji i inne.
Wraz z wodą z organizmu są wypłukiwanie także elektrolity: potas, sód, magnez, wapń. Są one odpowiedzialne głównie za przewodnictwo nerwowe i mięśniowe, dlatego gwałtowne ich wydalenie będzie powodowało skurcze, osłabienie, problemy neurologiczne.
W szczególności długotrwałe biegunki sprawiają, że pozbywamy się z jelit swojego ostatniego posiłku i tracimy apetyt na kolejne. Efektem jest osłabienie, problemy z poruszaniem się, utrata masy ciała w dłuższej perspektywie. Można wtedy stać się bardziej podatnym na inne infekcje, bo układ immunologiczny także ulega osłabieniu.
Najczęściej występuje jako powikłanie zakażenia E.coli. Objawem tego powikłania są biegunki, wymioty, krwawe stolce, gorączka, bóle brzucha, skąpomocz, a nawet siniaki na ciele. Wymaga to bezwzględnej hospitalizacji. W szczególności często pojawia się u dzieci.
Choroby przebiegające z biegunką mogą się przytrafić każdemu, jednak jest pewna grupa osób, które są na nie szczególnie narażone:
Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie, ponieważ wiele zależy od przyczyny biegunki. Z pewnością osoby chorujące na silną biegunkę raczej powinny pomyśleć o domowej wizycie lekarskiej, ponieważ raczej nie będą w stanie dotrzeć do lekarza. Istnieje kilka wyznaczników, które obligują do natychmiastowej wizyty lekarskiej:
W niektórych przypadkach gwałtowna biegunka nie będzie wymagała wizyty lekarskiej, a jedynie dobrej opieki domowej. Należy jednak bacznie obserwować stan zdrowia pacjenta i w razie niepokojących objawów udać się do lekarza, zadzwonić do niego po konsultację lub wezwać pogotowie. Klasyczne sposoby postępowania z biegunką to:
Biegunka jest stanem, który większość z nas przechodziła przynajmniej raz w życiu. Nie wszystkie gwałtowne biegunki wymagają natychmiastowej konsultacji z lekarzem. Większość przypadków wymaga „przeczekania” i leczenia objawowego. Zawsze jednak należy dbać o to, by się nie odwodnić, unikać strat elektrolitów i nie pogorszyć swojego stanu.
Kanapki to idealne rozwiązanie na szybki posiłek – można je przygotować w kilka minut, a…
Kortyzol, znany jako hormon stresu, pełni kluczową rolę w adaptacji organizmu do wyzwań codziennego życia,…
Magnez jest czwartym najliczniej występującym minerałem w organizmie człowieka, a mimo to często nie doceniamy…
Zdrowa dieta to Twój sekret młodości! Naturalne produkty, jak jagody, zielona herbata czy orzechy, pełne…
Kurczak to jedno z najbardziej uniwersalnych mięs, które można przygotować na niezliczoną ilość sposobów –…
Słodycze nie muszą być grzechem! Oto 10 przepisów na zdrowe desery, które nie tylko rozpieszczą…