Dlaczego warto jeść kiełki?

Kiełki to etap pośredni wzrostu każdej rośliny, coś pomiędzy ziarnem, a właściwą częścią naziemną rośliny. Obecność kiełka świadczy o tym, że niebawem z ziarna wykluje się nowa, młoda roślina. Dlaczego warto jadać kiełki każdego dnia i jak one smakują?

Wartość zdrowotne kiełków

10 Niezaprzeczalnych powodów, by kochać Kiełki

  1. Nasiono zawiera wszystkie bardzo cenne dla wzrostu rośliny składniki odżywcze – witaminy, minerały oraz kwasy tłuszczowe i białka.
  2. Wśród witamin najważniejszymi są: A, witaminy z grupy B, C, E, kwas foliowy.
  3. Minerały, które znajdują się w kiełkach w dużej ilości: żelazo, jod, mangan, cynk, selen.
  4. Są to makro- i mikroelementy, które pomagają roślinie wzrastać, a w organizmie człowieka spełniają bardzo wiele funkcji regulatorowych.
  5. Kiełki roślin jadalnych obfitują także w kwasy omega-3, których często brakuje w diecie przeciętnego Polaka.
  6. Warto uzupełniać dietę w ten kwas tłuszczowy, ponieważ wspomaga on funkcjonowanie naszego układu nerwowego, wzroku i skóry.
  7. Włączając kiełki do swojej diety można w łatwy i przyjemny sposób wyrównać proporcje w kwasach omega-3 i omega-6, które bardzo często bywają zachwiane.
  8. Dodatkowo, kiełki mają w sobie sporo łatwo przyswajalnych białek, które stanowią świetny materiał budulcowy dla naszych mięśni i innych tkanek.
  9. Istotną informacją jest fakt, że kiełki jako młode części roślin, nie zawierają jeszcze żadnych substancji toksycznych – nie zdążyły ich jeszcze wchłonąć z gleby ani z powietrza!
  10. Są również niskokaloryczne – 100 gram kiełków ma średnio od 10 do 115 kcal!
  11. Mają w sobie również przeciwutleniacze, które nie tylko chronią przed starzeniem, ale również przed nowotworami!

Sposoby wykorzystania kiełków w kuchni

Kiełki spożywa się na surowo, w postaci nieprzetworzonej. Niektóre z nich mają smak delikatny, charakterystyczny dla danej rośliny, inne są bardziej pikantne, jak choćby kiełki rzodkiewki czy rzeżuchy. Najprostszym ich zastosowaniem jest dodawanie do kanapek czy sałatek, ale też innych dań mięsnych i warzywnych. Świetnie komponują się z jajkami na miękko, czy jako dekoracja do najróżniejszych potraw. Są jędrne, chrupiące i ciekawie urozmaicają smaki. Można je zakupić w gotowych pojemniczkach, już gotowe do bezpośredniego spożycia. Można także pokusić się o samodzielne wykiełkowanie ulubionych roślin na parapecie. Daje to nie tylko dostawę świeżych kiełków każdego dnia, ale też satysfakcję z samodzielnej hodowli! Czym się różnią od siebie poszczególne kiełki?

Oto najpopularniejsze, dostępne w marketach kiełki roślin:

Kiełki grochu właściwości

Mają lekko chrupiącą strukturę i są słodkawe w smaku.

Kiełki pszenicy właściwości

Również są chrupiące i słodkawe. Zawierają między innymi koenzym Q10 wpływający na poprawę stanu skóry, przeciwdziałający nowotworom i starzeniu się organizmu. Wzmacniają włosy i paznokcie, a także poprawiają stan i koloryt cery.

Kiełki pszenicy dostarczają białka, witamin z grupy B, E i C, żelaza, fosforu, magnezu, manganu, cynku i wapnia. Są bogate w błonnik (3 łyżki stołowe zawierają go więcej niż kromka razowego pieczywa pszennego). Chronią przed atakiem wolnych rodników, wzmacniają system nerwowy, podnoszą odporność. Są dobre dla mięśni i serca. Mają łagodny, słodkawy smak, po podprażeniu przypominają w smaku orzechy. Kiełki i zielona część rośliny nadają się do sałatek, surówek, potraw z owoców, twarogu i sosów. Moczenie: 12 godzin, kiełkowanie: 2-3 dni (kiełki można zbierać, gdy urosną na długość nasiona). Po 8-10 dniach, gdy rośliny osiągną wysokość 8-10 cm, można ścinać źdźbła.

Kiełki soczewicy właściwości

Mają pełen kompleks witamin z grupy B, oprócz witaminy B12. Dodatkowo zawierają też witaminę K1. W smaku są zbliżone do soczewicy.

Tak jak kiełki fasoli mung, zawierają duże ilości kwasu foliowego, a także wszystkie inne (oprócz B12) witaminy z grupy B. Dodatkowo są źródłem witaminy C, która działa przeciwwirusowo oraz antynowotworowo i K1, posiadają też w swoim składzie składniki mineralne: magnez, fosfor, żelazo, potas, cynk, miedź, mangan, bor, krzem. Korzystnie wpływają na zęby i cerę. Osobom chorującym na cukrzycę i miażdżycę są wręcz zalecane. To wspaniały element past, twarożków, kremów kanapkowych, pierogów, naleśników i omletów.

Kiełki soi właściwości

Są zalecane osobom cierpiącym na problemy z układem nerwowym i hormonalnym. Zawierają fitoestrogeny regulujące pracę układu hormonalnego, a także witaminy z grupy B wspomagające pracę układu nerwowego. Spożywanie kiełków soi, delikatnych w smaku i chrupiących, koi nerwy, poprawia apetyt, dodaje energii.

Kiełki soi są źródłem białka i witamin A, B, C, K, żelaza, fosforu, magnezu i potasu. Dużo w nich nienasyconych kwasów tłuszczowych i izoflawonów. Regulują pracę układu nerwowego i hormonalnego, zapobiegają nadciśnieniu, zakrzepom i poprawiają wygląd skóry. Mogą łagodzić objawy klimakterium. Mają orzechowy smak. Najlepiej komponują się w daniach kuchni chińskiej. Moczenie: 12 godz., kiełkowanie: 3 dni (zbieramy, gdy urosną do ok. 1 cm).

Kiełki fasoli pinto właściwości

To charakterystyczne duże kiełki wyrastające z nasion tej brązowej fasoli w plamki. Mają fasolowy smak i doskonale urozmaicają nie tylko dietę, ale też różne potrawy warzywne, mięsne i rybne.

Kiełki fasoli navy właściwości

Są niczym fasola navy bardzo pożywne, pełne witamin i dobrze przyswajalnych białek. Wyrastają z nasion białej fasoli navy, są dość duże.

Kiełki fasoli mung właściwości

Zawierają bardzo wiele cennych witamin i mikroelementów. Wyrastają z charakterystycznej zielono-żółtej fasoli mung, są dość duże i smakowite. Świetnie pasują szczególnie do dań kuchni azjatyckiej.

Kiełki fasoli Mung właściwości

Kiełki fasoli mung są bogate w witaminę A i z grupy B (kwas foliowy, B1, B2, B5, B6, H), a także witaminy C i K1. Kiełki fasoli mung zawierają również duże ilości miedzi, manganu, magnezu, fosforu a także potasu, litu, jodu, cynku, żelaza, siarki i szeregu mikroelementów.

Kiełki rzodkiewki właściwości

Są drobne i pikantne w smaku, niczym młoda rzodkiewka. Doskonale nadają się do urozmaicania smaku sałatek czy kanapek z popularnymi dodatkami.

Specyficzny smak kiełki rzodkiewki zawdzięczają olejkom gorczycowym.

Zawierają witaminy A, C, B, E, H, składniki mineralne, kwasy omega-3 i błonnik.

Mają właściwości przeciwzapalne, odkażające, oczyszczające i moczopędne.

Hamują rozwój bakterii i drożdży.

Łagodzą dolegliwości wątroby i pęcherzyka żółciowego oraz infekcje górnych dróg oddechowych.

Już kilka kiełków rzodkiewki nadaje potrawie ostry smak i aromat. Moczenie: 4 godz., kiełkowanie: 2-3 dni (zbiór, gdy mają 3 cm).

Kiełki lucerny właściwości

Lucerna jest nazywana „ojcem wszelkiego pożywienia” bowiem dawno temu była ona jedną z najpopularniejszych i najłatwiej dostępnych roślin jadalnych. Te kiełki są drobne, mają zielone listki niczym rzeżucha. Zawierają oprócz witamin i minerałów również sporo fitoestrogenów – są polecane kobietom w okresie menopauzy. Można je spotkać także pod nazwą „Alfalfa”.

Kiełki lucerny dostarczają białka, nienasyconych kwasów tłuszczowych, witamin E i C, kwasu foliowego, selenu, cynku, magnezu. Wzmacniają mięśnie, kości, zęby, wspomagają leczenie dolegliwości reumatycznych. Są lekko cierpkie z orzechowym posmakiem. Równie dobrze smakują z chlebem z masłem, jak i w potrawach. Moczenie: 5 godz., kiełkowanie: 5-7 dni (gdy urosną do 3-5 cm).

Kiełki fasoli kidney właściwości

Ta charakterystyczna czerwona fasola daje bardzo duże, smakowite i bogate w składniki odżywcze kiełki. Warto dodawać ją do potraw meksykańskich czy jakichkolwiek innych, by wzbogacić je o dodatkowe witaminy i minerały oraz białko.

Kiełki brokuła właściwość

Kiełki buraka posiadają dużo witamin (A, z grupy B, C), są także źródłem cennych pierwiastków (kobalt, magnez, mangan, miedź, potas, wapń, żelazo). Dostarczą także białek i błonnika. Kiełki buraka mają działanie odkwaszające organizm, obniżką ciśnienie krwi. Ponadto wykazują działanie przeciwnowotworowe (dzięki np. betacyjaninie), zaleca się je także w przypadku anemii. Dobrze wpływają na stan skóry, włosów i paznokci.

Zawierają oprócz witamin i minerałów cenny sulforafan, który pomaga zapobiegać rozwojowi raka.

W kiełkach znajduje się 20 razy więcej tego przeciwutleniacza niż w warzywie. Badania wskazują również na to, iż zawarte w kiełkach brokuła związki zwalczają szczepy bakterii Helicobacter pylori.

Kiełki brokuła zawierają witaminy: A, B (B1, B2, B3, B5, B6, B9), C, E i K1 oraz minerały: żelazo, magnez, fosfor, potas, wapń, cynk, selen i mangan. Kiełki brokułu zawierają również koenzym Q10 i luteinę. Można dodawać je do kanapek i mieszanych sałat. Kiełki te charakteryzują się one pikantnym smakiem

Kiełki kapusty właściwości

W smaku przypominają świeżą kapustę, jednak są od niej bardziej pikantne.

Doskonale nadają się do sałatek.

Są dobrym źródłem witamin (A, z grupy B, C, E) oraz minerałów: wapnia, żelaza, magnezu, cynku, potasu, manganu, fosforu, fluoru, selenu i siarki.

Kiełki owsa właściwości

W kiełkach owsa są wszystkie ważne witaminy (A, B, C i E) i minerały (fosfor, żelazo, miedź, fluor, cynk, wapń, jod), wiele białka i tłuszczów.

Regulują pracę tarczycy i w konsekwencji gospodarkę hormonalną organizmu. Ze względu na zawartość witaminy E kiełki owsa wpływają korzystnie na płodność.

Mają bardzo łagodny smak. Można posypać nimi sałatkę, dodać do muesli i deserów.

Źdźbłami można doprawić potrawy (zamiast natką i koperkiem). Moczenie: 4 godz., kiełkowanie: 2-3 dni (zbieramy, gdy urosną na długość ziarna). Gdy po 8-12 dniach urosną na wysokość 8-10 cm, można zbierać zieloną część rośliny.

Kiełki rzeżuchy właściwości

Kiełki rzeżuchy to doskonałe źródło witamin C, A, B, D, soli mineralnych i olejków eterycznych.

Orzeźwiają, pobudzają przemianę materii, poprawiają pracę nerek, łagodzą bóle stawów. Zaleca się je w wiosennych kuracjach oczyszczających.

Mają charakterystyczny ostry smak i zapach, który znakomicie harmonizuje z sałatkami, twarogiem, potrawami warzywnymi i kanapką.

Moczenie: 6 godz., kiełkowanie: 2 dni (kiełki zbieramy po 2 dniach; w ciągu 6-8 dni roślinki osiągają wysokość ok. 4 cm – gdy ostrożnie obetniemy wtedy same listki, odrosną, umożliwiając drugi zbiór kiełków).

Kiełki ciecierzycy właściwości

Kiełki ciecierzycy są źródłem minerałów – potasu, fosforu, cynku i żelaza oraz witamin z grupy B i A oraz aminokwasów. Należy je jeść tylko po uprzednim sparzeniu. Dają duże uczucie sytości i zmniejszają apetyt. Można je dodawać do sałatek, kanapek, oraz robić z nich pastę.

Kiełki żyta właściwości

Kiełki żyta to zasobne źródło białka, witamin E i z grupy B, potasu, fosforu, magnezu, żelaza i tłuszczu. Wzmacniają organizm, dobrze robią na nerwy i dodają sił witalnych. Mają charakterystyczny silny smak, po uprażeniu przypominają w smaku orzechy. Podnoszą smak sałatek warzywnych i owocowych, zup, płatków śniadaniowych i musli. Moczenie: 12 godzin, kiełkowanie: 2-3 dni (są najsmaczniejsze, gdy osiągną długość ziarna). Gdy po 8-10 dniach wyrosną na 8-10 cm, odetnij nożyczkami zieloną część.

Kiełki jęczmienia właściwości

Kiełki jęczmienia zawierają dużo białka, witamin z grupy B i E, minerałów i pierwiastków śladowych.

Są lekko strawne i szybko stawiają na nogi, więc zaleca się je rekonwalescentom. Chłodzą przy gorączce. Mają słodki smak, dlatego dobrze komponują się z deserami.

Można posypywać nimi sałatki owocowe i śniadaniowe zupy mleczne.

Młode źdźbła dodawaj do zielonej sałaty, surówek, sałatek, zupy.

Moczenie: 12 godzin, kiełkowanie: 2–3 dni (zbieramy kiełki, gdy ich długość dorównuje długości ziarna).

Po 8-12 dniach osiągną 8-10 cm wysokości – to czas na zbieranie zielonej części rośliny.

Kiełki koniczyny właściwość

Polecane do spożywania z kanapkami, twarogiem, sałatkami i surówkami, kiełki te są łagodne w smaku.. Są źródłem witamin: A, B, C, E, K1 oraz minerałów: wapnia, żelaza, magnezu, miedzi, cynku, potasu, manganu, fosforu, fluoru, siarki i sodu.  Działają wzmacniająco na system nerwowy i poprawiają trawienie.

Kiełki – jak je wykorzystać w kuchni?

kiełki rzeżuchy

idealne do kanapek, pikantnych sałatek oraz mięs

kiełki brokuła

również do kanapek i pikantnych sałatek, świetnie smakują w połączeniu z kapustą pekińską i sałatą

kiełki lucerny

idealne do zup i sosów, sałatek oraz dressingów, mięs i wszelkich dań na ciepło jak i na zimno, kanapek. Jeśli dodajemy je do gorącego dania należy pamiętać by zrobić to na sam koniec w przeciwnym razie pozbawimy kiełki wielu witamin.

kiełki soczewicy

świetnie pasują do twarożków, wszelkiego rodzaju past oraz kremów kanapkowych, pierogów, omletów oraz wytrawnych naleśników. Nadają się również do przyrządzania zdrowych, zielonych koktajli.

kiełki fasoli mung

jak się domyślacie najlepsze do dań kuchni chińskiej oraz koreańskiej. Idealne do smażenia i podgotowywania, są odporne na działanie wysokiej temperatury i zachowują wartości odżywcze. Nadają się do sałatek ale po uprzednim sparzeniu.

kiełki słonecznika

Łagodne, o lekko orzechowym posmaku idealnie pasują do sałatek, kanapek, ryb i mięs, także jako przybranie.

kiełki rzodkiewki

Posiekane i zastosowane jako dodatek do sałatek, dressingów, kanapek, sosów i zup idealnie komponują się z aromatem dania. Można nimi także posypywać potrawę na krótko przed podaniem (zamiast natki pietruszki).

Podsumowanie

Jak widać, jest bardzo duża rozpiętość rodzajów kiełków, które możemy dostać w sklepie lub wyhodować samodzielnie. Ogromną zaletą kiełkowania jest to, że o dowolnej porze roku możemy mieć dostęp do tej chrupiącej i smakowitej kopalni składników odżywczych. W końcu kiełki potrzebują do wzrostu tylko wody i odrobiny światła – warto to wykorzystać!

Kiełki są źródłem wielu witamin i składników mineralnych. Regulują pracę układów: nerwowego, hormonalnego i krążenia. Łagodzą nawet objawy klimakterium. Cudowne właściwości zdrowotne kiełków znane są już od 5 tysięcy lat. Dzięki swoim leczniczym właściwościom traktowano je jako uzdrawiające, więc szybko zadomowiły się w kuchni Dalekiego Wschodu. Teraz przyszedł czas na Polskę. Idealnie nadają się jako wzbogacenie diety i urozmaicenie potraw. Poznaj właściwości tego super pożywienia.