Goździki są jedną z przypraw korzennych o charakterystycznym wyglądzie i intensywnym aromacie. Oprócz tego, że wykorzystuje się je w kuchni, ma też powszechne zastosowanie w… produkcji leków. Skąd taka różnorodność działania? Poznaj goździki od innej strony!
Skąd się wzięły goździki?
Tę przyprawę kupujemy w formie wysuszonych, brązowych „kwiatków”, które w istocie są nierozkwitniętymi pączkami kwiatów pochodzących z drzewa goździkowego – nie mają one więc wiele wspólnego z popularnymi kolorowymi kwiatkami o tej nazwie.
Goździkowiec korzenny to drzewo, które rośnie dziko głównie na wyspach Molukach w Indonezji, a uprawiane jest najczęściej na Zanzibarze, Madagaskarze oraz na Półwyspie Malajskim.
Jak stosować goździki w kuchni?
W polskiej kuchni nie stosuje się zbyt często przypraw orientalnych, ale goździki są nam doskonale znane. Mają bardzo intensywny, słodkawy zapach korzenny, a w smaku są lekko pikantne.
Chętnie wrzucamy je do grzanego wina i piwa, gdyż nadają mu charakterystycznego aromatu i wspaniale rozgrzewają. Goździkami można również nadziewać mięsa przeznaczone do pieczenia. Ciemnobrunatna barwa tej przyprawy i aromat wędzonki są skutkiem odymiania przeprowadzanego w procesie przetwarzania.
Gdzie jeszcze stosuje się goździki?
W pewnej reklamie leku przeciwbólowego występowała pani Goździkowa, i jej nazwisko nie było wcale przypadkowe. Goździki wykorzystuje się powszechnie w przemyśle farmaceutycznym.
Żucie tej przyprawy w przypadku bólu zęba potrafi złagodzić ból, działa antyseptycznie i znieczulająco. Stosuje się ją również w przypadku stanów zapalnych jamy ustnej i gardła.
Jeśli oczekujesz na wizytę u dentysty i bardzo boli Cię ząb, możesz spróbować rozkruszyć lub w całości włożyć sobie do bolącego zęba kwiatek goździka.
Dlaczego goździki działają znieczulająco?
W zależności od tego, skąd pozyska się olej goździkowy (z łodyg, liści czy pączków), może on mieć nieco inny skład. Najczęściej pozyskuje się go z pączków.
Około 70, do nawet 85% jego składu stanowi eugenol. Drugim ważnym związkiem występującym w goździkach w ilości około 15% jest octan eugenylu, a 5% stanowi beta-kariofilen.
Nie tylko z uwagi na przeważającą ilość w składzie, ale również dzięki swoim niezliczonym właściwościom, euegnol jest najważniejszym składnikiem goździków. Działa on:
- Znieczulająco
- Antyseptycznie
- Przeciwzapalnie
- Przeciwgrzybiczo
- Owadobójczo
W jaki sposób eugenol działa znieczulająco?
Tam, gdzie zostanie nałożony eugenol, wpływa bezpośrednio na działanie układu nerwowego, wykazuje więc działanie typowo miejscowe. Hamuje on przepływ jonów sodowych w danym miejscu, uniemożliwiając nerwom komunikowanie się z mózgiem i przekazywanie mu wrażenia bólu.
Działanie znieczulające w goździkach jest ewidentne – wystarczy potrzymać chwilę lub rozgryźć jedną sztukę tej przyprawy, aby to zaobserwować. Mimo to FDA wciąż nie potwierdziła skuteczności eugenolu w leczeniu bólu zębów. Nie chodzi o to, że eugenol nie działa według FDA, ale że efekt znieczulający i przeciwbólowy jest na tyle niewielki, że trudno powiedzieć, aby miał szersze zastosowanie w przemyśle farmaceutycznym.
Inne ciekawe skutki wpływu eugenolu na organizm
Goździki mogą znaleźć się w składzie różnych specyfików, na przykład kremów na opóźnianie wytrysku. Nie jest to całkowicie nieuzasadnione – w tego typu produktach często stosuje się środki znieczulające, których zadaniem jest wydłużanie stosunku poprzez zmniejszenie wrażliwości genitaliów na dotyk.
Co pachnie w goździkach?
Eugenol jest najważniejszym, ale niejedynym związkiem nadającym goździkom specyficznych cech. Oprócz niego w składzie tej przyprawy można znaleźć:
- Salicylan metylu
- 2-heptanon o owocowym, korzennym zapachu
Goździki są najzdrowszą przyprawą na świecie. Zobacz dlaczego
Choć obecnie nie musimy uciekać się do ziołolecznictwa i stosowania domowych sposobów na dolegliwości bólowe, to warto znać właściwości niektórych popularnych ziół i przypraw – dla własnej satysfakcji, a w przyszłości być może, aby móc tę wiedze wykorzystać, gdy w domu zabraknie środków przeciwbólowych, a rozboli Cię ząb.
Referencje
Poleć to znajomym
