Inozytol: korzyści, skutki uboczne i dawkowanie

Inozytol – co warto o nim wiedzieć?

Inozytol bywa czasem określany jako witamina B8, choć z chemicznego punktu widzenia nie jest witaminą, lecz rodzajem cukru. W pewnych okolicznościach jego suplementacja może być korzystna dla organizmu. Co należy wiedzieć o tym związku?

Czym jest inozytol?

Inozytol jest związkiem organicznym z grupy cukroli, który może być syntetyzowany przez organizm. Występuje zarówno w tkankach roślinnych, jak i zwierzęcych. W organizmie człowieka wytwarzany jest przy udziale enzymu – fitazy. Wchodzi w skład błon komórkowych, budując glicerofosfolipid zwany fosfatydyloinozytolem. Jest on prekursorem istotnych dla człowieka przekaźników trifosforanu inozytolu oraz diacylogliceroli dla hormonów płciowych – gonadoliberyny oraz TSH. Wchodzi w skład spermy. Bardzo powszechnie wykorzystywany jest na przykład w napojach energetycznych, w których odgrywa rolę substancji poprawiającej samopoczucie. 

W jaki sposób inozytol wpływa na dobre samopoczucie?

Znaczenie inozytolu w diecie jest coraz częściej doceniane, ponieważ okazuje się, że ma on bardzo ciekawe właściwości poprawiające nasz stan psychiczny. Sugeruje się wręcz, że ta substancja może odgrywać istotną rolę we wspomaganiu leczenia chorób psychicznych:

Zaburzenia lękowe

Występują one dość powszechnie wśród ludzi, dlatego wciąż poszukuje się rozmaitych sposobów radzenia sobie z nadmiernym lękiem utrudniającym funkcjonowanie w społeczeństwie. Ataki paniki powodowane są przez rozmaite stresory powodujące objawy na tle nadciśnieniowym – przyspieszone bicie serca, duszności, zawroty głowy, nadmierne pocenie się, a także drętwienie i mrowienie dłoni. W celu zbadania skuteczności inozytolu zebrano dwie grupy pacjentów z zaburzeniami lękowymi. Jednej podawano inozytol w ilości 18 g, a drugiej klasyczne leki przeciwlękowe przez 1 miesiąc. Osoby przyjmujące inozytol doświadczały mniej ataków lęku, niż te przyjmujące leki. Podobny pozytywny efekt zaobserwowano również przy dawce 12 g inozytolu. 

Depresja

U osób z depresją badano wpływ dawki 12 g inozytolu podawanej przez miesiąc. To pierwsze badanie dało pozytywne efekty w postaci poprawy stanu zdrowia psychicznego u chorych na depresję, jednak niezbędne są kolejne badania w celu upewnienia się o skuteczności tego sposobu suplementacji. 

Zaburzenia afektywne dwubiegunowe

Wciąż niezbędne są bardziej szczegółowe i szerzej zakrojone badania na ten temat, jednak te, które przeprowadzono na dzieciach z chorobą afektywną dwubiegunową wydają się mieć obiecujące rezultaty. U dzieci testowano przyjmowanie 3 g kwasów tłuszczowych omega-3 wraz z 2 gramami inozytolu przez 3 tygodnie. Taka suplementacja wykazała zmniejszenie objawów manii i depresji u tych dzieci. Co więcej, stosowany w leczeniu tej choroby lit ma skutek uboczny w postaci pojawiania się łuszczycy u chorych leczonych w ten sposób. Przyjmowanie suplementów inozytolu w ilości 3-6 gramów pomagało złagodzić objawy łuszczycy. 

Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne

Wykazano, że 18 g inozytolu przyjmowane przez minimum 6 tygodni łagodzi objawy tych zaburzeń.

Jaki jest wpływ inozytolu na choroby natury hormonalnej?

Zespół policystycznych jajników

Jest to stan, w którym zaburzona zostaje równowaga hormonalna u kobiet. Wpływa to bezpośrednio na przykład na regularność miesiączek, czy problemy z zajściem w ciążę. Dodatkowymi objawami wiążącymi się z PCOS są wysoki poziom cukru we krwi, przyrost masy ciała, czy wysoki poziom trójglicerydów i cholesterolu we krwi. W połączeniu z suplementacją kwasem foliowym, inozytol jest w stanie poprawić te parametry i tym samym złagodzić objawy PCOS. Wpływają one na regulację wyrzutów insuliny i obniżają ciśnienie tętnicze krwi, a także obniżają poziom trójglicerydów. W badaniu podawano kobietom z PCOS 4 g inozytolu z 400 µg kwasu foliowego przez 3 miesiące. Rezultatem była poprawa owulacji u 62% badanych pań, co może dawać nadzieję jeśli chodzi o poprawę kwestii płodności w przypadku tej choroby, co wydaje się być kluczowym problemem. 

Wpływ inozytolu na choroby metaboliczne

Zespół metaboliczny

Jest to grupa schorzeń podnoszących poziom ryzyka chorób serca i cukrzycy typu 2. Na zespół metaboliczny ma wpływ pięć kluczowych objawów: nadmiar tłuszczu brzusznego, wysoki poziom trójglicerydów i niski poziom dobrego cholesterolu HDL, a także wysoki poziom cukru oraz podwyższone ciśnienie krwi. W badaniach na osobach z zespołem metabolicznym udało się zaobserwować zachęcające wyniki. Poziom trójglicerydów zmalał o około 34%, natomiast poziom cholesterolu całkowitego obniżył się o 22%, przy suplementacji 2 gramami inozytolu. U osób badanych poprawił się też poziom ciśnienia i cukru we krwi. Co ciekawe, aż jedna piąta badanych kobiet po zakończeniu suplementacji nie wykazywała już objawów zespołu metabolicznego! 

Cukrzyca ciężarnych

Cukrzyca tego typu może dotyczyć nawet co dziesiątej kobiety zachodzącej w ciążę. Sugeruje się, że zażywanie suplementów kwasu foliowego w połączeniu z inozytolem przez całą ciążę jest w stanie zapobiec cukrzycy kobiet ciężarnych. Potrzebne są jednak dalsze badania potwierdzające ten efekt. 

Czy inozytol można przedawkować?

Zasadniczo inozytol jest substancją bardzo dobrze tolerowaną przez większość ludzi. W przypadku zażywania dawek wyższych niż 12 g dziennie, obserwowano jednak łagodne skutki uboczne. Miały one postać nudności, gazów, trudności ze snem, zmęczenia, bólów i zawrotów głowy. Nie wiadomo jak wygląda kwestia długotrwałego przyjmowania suplementów tej substancji. 

Jak dawkować inozytol?

W suplementach inozytol występuje w dwóch formach: mio-inozytolu (MYO) oraz D-chiro-inozytolu (DCI). W dotychczasowych badaniach ustalono skuteczność następujących dawek inozytolu w tych dwóch postaciach: 

• 12-18 g MYO dziennie przez okres 4-6 tygodni w zaburzeniach psychicznych
• 1.2 g DCI raz dziennie lub 2 g MYO+ 200 µg kwasu foliowego dwa razy dziennie w zespole policystycznych jajników przez 6 miesięcy
• 2 g MYO raz dziennie przez rok – w zespole metabolicznym
• 2 g MYO + 400 µg kwasu foliowego raz dziennie przez całą ciążę w celu zapobiegania cukrzycy ciężarnych
• 1 g DCI + 400 µg kwasu foliowego raz dziennie przez 6 miesięcy w cukrzycy typu 2

Nie są to jednak oficjalne zalecenia dotyczące suplementacji inozytolu, ponieważ wciąż trwa ustalanie maksymalnej bezpiecznej dawki oraz dawki skutecznej w przypadku rozmaitych chorób. 

Podsumowanie

Twoja dieta prawdopodobnie zawiera niewielkie ilości inozytolu, który znajduje się głównie w owocach, fasoli, ziarnach i orzechach. Spożywaj więc te produkty w celu utrzymywania odpowiedniego poziomu inozytolu w organizmie. Jeśli cierpisz na któreś z powyższych schorzeń, skonsultuj z lekarzem opcję przyjmowania niewielkiej dawki suplementów inozytolu, które mogą Ci pomóc osiągnąć lepsze wyniki badań, a tym samym poczuć się lepiej i skuteczniej leczyć swoją chorobę lub łagodzić jej objawy.